Nguyễn Tiệp“Made-to-Order” – một món đồ đặt hàng riêng sẽ đại diện cho tính cách, tư tưởng và triết lý sống của người đặt hàng. Nó phải vừa mang dấu ấn cá nhân của họ, vừa làm nổi bật được những đặc tính ưu việt nhất của sản phẩm.
Đến với Reuge, tất cả đều bình đẳng ở chỗ… phải chờ.
Khi đặt hãng Reuge của Thụy Sỹ làm một hộp nhạc cơ khí chơi bài quốc ca của Việt Nam, chủ nhân của món đồ được thông báo sẽ phải chờ …một năm. Tại sao lại mất thời gian tới như vậy?
Hộp nhạc Reuge Đông Sơn
[ezcol_1half]Để làm ra hộp nhạc Đông Sơn, Reuge đã phải thuê riêng một nhạc sĩ để chuyển soạn lại toàn bộ bài hát Tiến quân ca trong vòng 72 nốt nhạc mà máy sẽ chơi. Sau đó, các chi tiết cơ khí cực nhỏ của hộp nhạc được tính toán để có thể ăn khớp với nhau và tạo thành một bản nhạc hoàn chỉnh. Rất nhiều bản thiết kế sẽ phải duyệt đi duyệt lại cho đến khi chủ nhân ưng ý. Quá trình chế tác sẽ kéo dài nhiều tháng. Quá trình thẩm âm để đảm bảo những âm thanh trong nhất, đúng chuẩn của Reuge cũng không hề đơn giản trước khi hộp nhạc được hoàn thiện trong một chiếc vỏ làm bằng gỗ quý có khắc hình trống đồng Đông Sơn. Thời gian làm chiếc vỏ này cũng được tính bằng tháng.[/ezcol_1half] [ezcol_1half_end]Hiện nay, Reuge là hãng duy nhất trên thế giới làm hộp nhạc cơ khí cao cấp. Khách hàng của Reuge là các thành viên hoàng gia, chính khách, các triệu phú, các nhân vật nổi tiếng. Nhưng đến với Reuge, tất cả đều bình đẳng ở chỗ… phải chờ. Các yêu cầu đặt hàng xa xỉ thường phức tạp hơn sức tưởng tượng của hãng. Có những đơn hàng phải mất hàng năm trời mới thực hiện xong, mà lý do đôi khi chỉ là không dễ tìm được hai viên kim cương có độ đẹp ngang nhau để khảm đối xứng. Hoặc giả, chủ nhân đòi hỏi phải có chất liệu làm từ ngà voi hóa thạch, thì để thực hiện yêu cầu này, hãng phải đi lùng khắp năm châu.[/ezcol_1half_end]
Speake-Marin Lucky Cat
Chỉ có những hãng thật sự tự tin mới dám nhận làm theo đơn đặt hàng. Trong thế giới xa xỉ, các hãng như vậy thật ra không nhiều. Đứng cùng hàng với Reuge có thể kể đến một số hãng nhỏ, độc lập, không chạy theo sản lượng lớn mà luôn chuyên tâm làm những món đồ độc đáo theo yêu cầu. Chẳng hạn như Speake Marin, một nghệ nhân người Anh nhưng thành danh ở Thụy Sỹ. Lucky Cat là đồng hồ anh làm theo đơn đặt hàng của một người tuổi Mão. Vị khách này có một vết bớt trên mặt, ông coi đó là dấu hiệu may mắn (lucky mark). Và Speake Marin đã tỉ mỉ khắc hình một con mèo trên mặt số với dấu ấn cá nhân đó. Từ khâu phác thảo ý tưởng ban đầu đến khi hoàn thành đơn hàng, Speake Marin mất trọn 8 tháng.
[ezcol_1third]
Nắp bút Lạc Long Quân
[/ezcol_1third] [ezcol_2third_end]Vậy món đồ đặt hàng riêng được làm ra thế nào? Đầu tiên là ý tưởng. Thường là có một, thậm chí rất nhiều cuộc nói chuyện giữa bạn với hãng. Bạn không chỉ được hỏi về màu sắc, hình dáng, chất liệu mong muốn, mà còn cả suy nghĩ của bạn về hạnh phúc hay ký ức đẹp từng trải qua. Hãng không chỉ thực hiện một đơn hàng, mà còn muốn nó thật sự đại diện cho tính cách, tư tưởng và triết lý sống của bạn. Một món hàng thửa tốt đòi hỏi phải vừa mang dấu ấn cá nhân của người đặt hàng, vừa làm nổi bật được những đặc tính ưu việt nhất của sản phẩm. Nó phải thật sự khác biệt. Khi ý tưởng đã rõ ràng, bước tiếp theo sẽ là thiết kế.
Với một đơn hàng, ví dụ như đồng hồ Speake Marin, có thể có đến hàng trăm phác thảo mặt số, từ ký họa đến dựng hình 3D. Mọi thứ sống động và thật đến nỗi bạn có thể cảm nhận được độ nặng mà nó sẽ tạo ra khi đeo trên cổ tay. Hay, một chiếc gọng kính hiệu Bentley đặt riêng cũng sẽ phải trải qua vô số bản vẽ phác thảo về kiểu dáng để phù hợp với khuôn mặt của bạn. Từ khoảng cách của mắt, độ dày mỏng của vành tai, thói quen nhìn của bạn cũng sẽ được nghiên cứu khi thiết kế. Đó là chưa kể những chuẩn mực mà kính Bentley phải tuân thủ để xứng với đẳng cấp thương hiệu xe Bentley.
Tiếp đến là công đoạn sản xuất. Tùy yêu cầu về chất liệu, độ khó của chế tác, hay mức độ tham gia của thợ thủ công mà thời gian sản xuất sẽ khác nhau. Như chiếc bút hiệu Grayson Tighe của Canada, được nghệ nhân chuyên làm kiếm báu Jose de Braga khắc nổi hình Lạc Long Quân cưỡi sóng biển, phải mất 6 tháng để hoàn thiện phần nắp bút (bao gồm vẽ lên khung, tạo các lớp màu và vẽ 3D). [/ezcol_2third_end]
Một mẫu đồng hồ điểm chuông tới phút của Speake-Marin
Có một công đoạn mà tất cả các sản phẩm hàng thửa đều phải trải qua là khâu hoàn thiện bằng tay để đảm bảo từng chi tiết nhỏ không còn tì vết. Nhưng đó vẫn chưa phải là bước cuối. Món hàng đặt riêng sẽ còn chờ một hoặc vài cái tên. Đó có thể là tên của chính chủ nhân để khẳng định quyền sở hữu, có thể là tên của nghệ nhân để ghi dấu phần tài hoa mà họ đóng góp. Đó cũng có thể là tên của chủ tịch hãng, như một cách chứng tỏ niềm tự hào của thương hiệu và sự trân trọng dành cho khách hàng.
Vì tất cả những sự cầu kỳ đó, giá trị của các món đồ kiểu này có thể rất vô cùng. Sở hữu những món hàng độc được làm theo đơn đặt hàng riêng, bạn không cần phải nói gì nhiều về đẳng cấp hay gu tinh tế của mình. Chúng sẽ nói thay cho bạn.
Theo: Bảo Ngọc Nguyễn – Robb Report