Nguyễn TiệpHãy cùng LuxeVN theo dõi cuộc phỏng vấn của PuristSPro với Peter Speake-Marin – một nhà chế tác đồng hồ độc lập (Independent Watchmaker), để hiểu rõ khó khăn mà những nghệ nhân đồng hồ gặp phải khi đi theo con đường sáng tạo của riêng mình.
PPro (PuristSPro): Rất vui được gặp anh. Điều gì khiến anh có mặt tại đây (Tokyo) trong thời gian này?
PSM (Peter Speake-Marin): Trở thành một thương hiệu độc lập hoàn toàn khác với những gì mà mọi người nghĩ. Rất khó để tồn tại. Như khoảng thời điểm 2008-2010, chúng tôi cần làm cho mọi người hiểu thế nào là những thương hiệu đồng hồ độc lập bởi vì chúng tôi không phải là những tên tuổi lớn mà mọi người đều nhận ra. Tôi đã đi khắp nơi mà tôi nghĩ cần phải tới để làm cho nhiều người biết và hiểu thế nào là những thương hiệu độc lập. Và hôm nay, tôi có mặt tại Tokyo vì điều đó.
Peter Speake-Marin và quyển sách mới “Nghệ nhân chế tác đồng hồ”
PSM: Nếu có thể, tôi xin phép được nói đôi chút về bản thân dù mọi người có thể đã biết tôi. Trong một thời gian dài tôi đã nghĩ rằng mình là người duy nhất trong gia đình trở thành nhà chế tác đồng hồ. Nhưng năm ngoái khi cha tôi sắp mất, tôi có hỏi ông rất nhiều điều về dòng họ. Cha tôi là lái xe buýt, mẹ tôi làm văn phòng. Tôi phát hiện ra một thành viên đã lập gia phả về dòng họ từ 30 năm trước và tôi tìm thấy một thành viên trong dòng họ ở thời điểm 1850 có một người con chế tác đồng hồ.
Đó là một trong những lý do tôi quyết định viết quyển sách này. Quyển sách lịch sử của riêng tôi để mọi người có thể hiểu tôi là nhà chế tác đồng hồ thế nào. 30% đầu quyển sách là tiểu sử của tôi – từ thời gian cha tôi trong quân đội Hoàng gia đóng tại Malaysia (nơi cha mẹ tôi cưới và anh trai tôi sinh ra), sau đó tới thời gian của tôi.
Đồng hồ Spirit Wing Commander
PSM: Tôi học đại học ở Hackney, London. Sau đó tôi học tại WOSTEP (trường dạy chế tác đồng hồ) tại Neuchatel. Công việc đầu tiên tôi có được là tại Oxford năm 1988. Tôi đã trở thành một nhà chế tác đồng hồ cho Piaget. Sau đó, cảm hứng lớn nhất để trở thành một nhà chế tác đồng hồ đến với tôi khi tôi quay lại London và làm việc cho cửa hàng đồ cổ Somlo gần đường Piccadilly Arcade (đường có mái vòm) khi tôi phục chế lại rất nhiều chiếc đồng hồ cổ. (Lấy cảm hứng từ Piccadilly Arcade, Peter Speake-Marin đã đặt tên vỏ và máy đồng hồ của mình là Piccadilly). Chủ cửa hàng đã rất tin tưởng tôi, và đã đưa cho tôi chìa khóa và mã số vào cửa hàng ngày đầu tiên tôi làm việc. Hiện nay, tôi coi gia đình ông như gia đình mình.
Sau Somlo, tôi làm việc cho Renaud et Papi. Hồi đó, quy mô của thương hiệu nhỏ hơn bây giờ rất nhiều và họ cũng là một trong những nhà chế tác đồng hồ độc lập. Tại thời điểm đó, họ làm việc cho Cartier, phát triển máy đồng hồ cho Richard Mille và A. Lange & Söhne với những mẫu đồng hồ cũ. Tôi đã làm việc với, Stephen Forsey, Andrea Strehler (người sau này tôi đã thay vị trí), Giulio Papi. Cùng thời điểm đó, Vianney Halter đã thật sự chế tác được nhiều mẫu đồng hồ riêng cho ông ta.
Vài mẫu đồng hồ cổ mà Peter Speake-Marin đã phục chế trong giai đoạn làm việc tại Somlo
PPR: Stephen Forsey ở đây từ đầu tháng để dạy các sinh viên học làm đồng hồ tại Nhật Bản
PSM: Thật vậy à? Anh ta và tôi học cùng trường và là một người bạn rất tốt của tôi. Anh ta thật sự rất tuyệt. Quay lại thời điểm đó, những người như Kari Voutilainen thì làm việc cho Parmigiani, Stepan Sarpaneva cũng làm việc cho Parmigiani nhưng sau này chuyển sang làm cho Christophe Claret…
Vỏ Piccadilly
PSM: Sau đó, tôi nghỉ việc tại Renaud et Papi và mở cửa hiệu đầu tiên của mình. Và tôi đã chế tác “Foundation Watch” – chiếc đồng hồ đầu tiên. Sau thời điểm đó, khoảng những năm 2000, rất nhiều nhà chế tác đồng hồ biến mất. Mọi thứ thay đổi. Tôi bắt đầu dạy và học tiếp. Tôi đã làm cho Roger Dubuis trong 10 tuần. Roger là một người rất tuyệt nhưng tôi không thích hợp tác theo hình thức như vậy.
Chiếc máy cổ hơn 100 năm tuổi, được Peter Speake-Marin lấy cảm hứng để làm logo cho thương hiệu
PSM: Khi tôi trở lại cửa hàng, khách hàng đầu tiên của tôi là Parmigiani. Họ đặt hàng bộ phận điểm chuông và ngay lập tức tôi đã làm việc với nó. Tôi làm cho rất nhiều thương hiệu kể từ đó. Nhưng từ 2008, tôi dừng việc hợp tác với các thương hiệu khác và quyết định tự chế tác đồng hồ cho thương hiệu của riêng mình. Nhưng tôi không may mắn lắm vì nó ngay gần “cú sốc Lehman” (vụ phá sản với khoản nợ khổng lồ 618 tỷ USD gây nên khủng hoảng tài chính thế giới). Và một lần nữa, mọi thứ lại thay đổi. Tôi lại phải bắt đầu lại từ đầu. Một kỷ nguyên mới mang tên gọi “Giá cả đầu tiên và chất lượng là thứ yếu”. Rất nhiều thương hiệu và các công ty sản xuất những bộ phận máy đồng hồ biến mất, hoàn toàn phá sản hoặc bị những tập đoàn lớn thâu tóm. Và chúng ta phải thay đổi tầm nhìn từ cuộc khủng hoảng đó.
Đồng hồ Speake-Marin Triad
PPR: Trong quyển sách của anh có mẫu đồng hồ với 3 mặt nhỏ cùng chỉ một thời gian, không phải như một chiếc GMT hay đồng hồ chỉ nhiều múi giờ. Tại sao vậy?
PSM: Chiếc đồng hồ này được là “Triad”. Nó (chỉ vào các mặt đồng hồ) chỉ rằng anh, anh và tôi chia sẻ cùng 1 thời gian. Anh sống với thời gian của anh, tôi đang sống với thời gian của tôi. Chúng ta cùng chia sẻ cùng một khoảng thời điểm (timeline). Chúng ta cùng sống trong những thế giới riêng nhưng tại cùng một thời điểm. Chúng ta chia sẻ nó và cùng sống trong nó. Đó là điểm tôi nghĩ thật đặc biệt. Nhiều người hiểu nó, nhưng nhiều người không, cũng tốt thôi.
Đồng hồ Speake-Marin với bản đồ Việt Nam trên thân vỏ có đủ 2 quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa
PPRo: Có thông điệp nào anh muốn gửi gắm không?
PSM: Những thương hiệu độc lập khác biệt so với những thương hiệu lớn – họ có thể sản xuất nhiều nghìn chiếc đồng hồ trong năm và tới hàng trăm chiếc cho nhiều mẫu đồng hồ trong cùng 1 thời điểm. Sẽ tốn rất nhiều thời gian và cảm hứng để tạo nên một chiếc đồng hồ. Tôi đi khắp nơi và những thiết kế cùng ý tưởng đến với tôi trong thời gian tôi đi lại. Chúng thành hình khi tôi trở về. Để những nhà chế tác đồng hồ độc lập tạo nên được cảm hứng trong công nghiệp đồng hồ, chúng tôi cần sự ủng hộ của những người đam mê như Purist. Và với thương hiệu Peter Speake-Marin, chúng tôi may mắn nhân đôi được lượng sản phẩm sản xuất vào năm tới nhưng chúng tôi sẽ không bao giờ quên điểm khởi đầu như tôi đã nói tôi đã nhiều lần phải bắt đầu lại từ đầu. Rất cảm ơn sự ủng hộ của các bạn.
Theo PuristSPro